Kancelaria w Warszawie zajmująca się sprawami związanymi z alimentami świadczy pomoc prawną nie tylko w zakresie występowania adwokata przed sądami rodzinnymi w charakterze pełnomocnika procesowego powoda albo pozwanego. W grę wchodzi także pomoc prawna na etapie przedsądowym i pozasądowym. Niekiedy konieczne staje się działanie jako obrońca lub pełnomocnik w sprawach karnych, zwłaszcza dotyczących uchylania się od zapłaty alimentów.
Spis treści
Pomoc w zakresie prawa rodzinnego
Soft skills i hard skills
Pożyteczne porozumienie
Niezbędne objaśnienia
Pomoc w sprawach karnych
Kiedy dłużnik powinien liczyć się z karą?
By przepisy były zrozumiałe
Alimenty: kancelaria w Warszawie i unormowania k.r.o.
Prowadzenie spraw z zakresu alimentów przez moją kancelarię w Warszawie nie sprowadza się jedynie do przygotowania pozwu i wystąpienia adwokata na pierwszej rozprawie przed sądem rejonowym. Dbałość o interesy klienta, np. studiującego dziecka dochodzącego świadczeń niezbędnych do ukończenia szkoły i usamodzielnienia się, pociąga za sobą konieczność zupełnie innego podejścia, dalekiego od schematów i „programu minimum”.
Przemyślane posunięcia
Udzielanie pomocy prawnej odpowiadającej standardom stawianym przez Prawo o adwokaturze i etykę zawodową wymaga przede wszystkim opracowania strategii działania, w tym taktyki procesowej. Podstawowe narzędzia pracy prawnika to znajomość aktualnego ustawodawstwa, doktryny i orzecznictwa, jednakże nie sposób zapomnieć o tzw. umiejętnościach miękkich, zwanych z angielskiego soft skills. Chodzi tu m.in. o komunikatywność, inteligencję emocjonalną i umiejętność argumentacji dostosowanej do jej adresata pod względem formy i treści.
Praca z drugim człowiekiem
Aby między mną a klientem, np. dłużnikiem alimentacyjnym, który utracił pracę i zamierza dochodzić obniżenia alimentów, nawiązała się oparta na zaufaniu i poczuciu zrozumienia współpraca, wyjaśniam, jaki sens ma np. gromadzenie dokumentów i innych dowodów dotyczących sytuacji ekonomicznej i możliwości zarobkowych dłużnika. Dzięki temu klient wie, co dzieje się w jego sprawie, orientuje się także, na czym w istocie polega moja praca.
Doświadczenie pokazuje, że nieraz wręcz niezbędne (swoją rolę odgrywa tu niewielka świadomość prawna społeczeństwa) okazuje się przystępne wytłumaczenie, co mówią poszczególne przepisy k.r.o., np. pozwalający na uchylenie się od realizowania obowiązku alimentacyjnego art. 144¹. Dobrym pomysłem jest też pokazanie, jakie przełożenie na aktualną i przyszłą sytuację klienta ma ich treść w kontekście dominującej w sądach wykładni.
Prawo w działaniu
Przykładowo, zgodnie z art. 132 k.r.o., obowiązek alimentacyjny osoby zobowiązanej w dalszej kolejności powstaje dopiero, gdy zabraknie osoby zobowiązanej w bliższej kolejności bądź gdy osoba ta nie może zadośćuczynić swemu obowiązkowi alimentacji.
W praktyce oznacza to, że jeżeli rodzice nie są w stanie alimentować dziecka (np. nie mają żadnego dochodu albo zmarli), obowiązek może przejść na dziadków (zob. wciąż aktualne w swej istocie orzeczenie SN z 18 czerwca 1948 r., Lu C 385/48). Nie ma tu znaczenia to, czy są oni w jakiś sposób „winni” tego, że ich syn lub córka nie może świadczyć.
Jeśli zachodzi taka potrzeba, zwracam także uwagę klientów, że świadczenia alimentacyjne, zwłaszcza w postaci comiesięcznej raty w pieniądzu, nie są swoistą karą prawnorodzinną, np. za rozbicie małżeństwa. Nie są też zadośćuczynieniem należnym np. dzieciom, które muszą zmagać się z rozpadem związku rodziców i życiem w rodzinie niepełnej. Tym samym nie można stosować tu, nawet na zasadzie analogia iuris, zasad odpowiedzialności deliktowej, zwłaszcza zasady winy wyrażonej w art. 415 k.c.
Alimenty: kancelaria w Warszawie i działanie w procesie karnym
Sprawy związane z alimentami prowadzone przez moją kancelarię w Warszawie dotyczą nie tylko prawa rodzinnego. Oprócz kwestii takich jak zasądzenie alimentów od brata albo siostry, w grę wchodzi niekiedy konieczność występowania adwokata w procesie karnym. Chodzi tu o pełnienie funkcji obrońcy lub pełnomocnika, czy to na etapie postępowania przygotowawczego, czy postępowania przed sądem. Znaczenie ma także pomoc przedsądowa, zwłaszcza ustalenie, czy rzeczywiście doszło do popełnienia przestępstwa. W mojej pracy zajmuję się także innymi sprawami, m.in. z zakresu prawa pracy czy prawa spadkowego, a oprócz osób fizycznych obsługuję również firmy czy spółki.
Kiedy mamy do czynienia z karalną niealimentacją?
Zgodnie z art. 209 § 1 k.k., osoba uchylająca się od realizacji obowiązku alimentacyjnego, który jest co do swej wysokości określony m.in. orzeczeniem sądu albo ugodą przed nim zawartą, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności, a nawet jej pozbawienia do roku.
Art. 209 § 1 k.k. wymaga także, by łączna wysokość zaległości powstałych w efekcie uchylania się przez sprawcę odpowiadała wartości przynajmniej trzech świadczeń okresowych (rat alimentacyjnych). Jeżeli świadczenie alimentacyjne nie jest świadczeniem okresowym, art. 209 k.k. wymaga opóźnienia po stronie uchylającego się dłużnika wynoszącego przynajmniej trzy miesiące.
Wyjaśnianie wątpliwości
Mając na uwadze brzmienie przepisu i jego wykładnię sądową, tłumaczę klientom, zarówno chcącym złożyć wniosek do organów ścigania, jak i obawiającym się odpowiedzialności karnej, że samo wystąpienie zaległości nie oznacza jeszcze realizacji przesłanek karalności z art. 209 k.k.
Z „uchylaniem się” mamy do czynienia, gdy zobowiązany ma obiektywnie możliwość świadczenia alimentów (np. ma dochód z przedsiębiorstwa, pracuje), jednak nie dopełnia go umyślnie, ze swej woli (uchwała SN z 9 czerwca 1976 r., VI KZP 13/75). „Uchylanie się” z art. 209 k.k. zakłada także negatywny stosunek psychiczny zobowiązanego do realizowania spoczywającego na nim obowiązku, a zatem postępowanie patologiczne, nieakceptowane w społeczeństwie. Takie nastawienie trzeba jednak udowodnić (zob. np. postanowienie SN z 17 kwietnia 1996 r., II KRN 204/96).
Jak widać, ustalenie, czy w istocie mamy do czynienia z przestępstwem niealimentacji, jest zadaniem wymagającym obiektywnego, spokojnego spojrzenia na sprawę i przeanalizowania sytuacji. I tym razem pomocna okaże się wiedza i doświadczenie zawodowe adwokata. To właśnie on ustali, czy np. klientowi nie tyle zależy na ściganiu dłużnika, co na wyegzekwowaniu zaległej sumy. Wtedy rozwiązaniem okażą się np. negocjacje lub zawarcie ugody zawierającej klauzulę o poddaniu się egzekucji (zob. art. 777 § 1 i 2 k.p.c.).
