Ceny adwokata prawa rodzinnego w Warszawie są częściowo determinowane przez czynniki wpływające także na stawki przedsiębiorców niewykonujących wolnych zawodów. Chodzi tu np. o koszty lokalu, oprogramowanie czy koszty biurowe. Wysokość honorarium zależy również od nakładu pracy niezbędnego w konkretnej sprawie. To on jest istotą pomocy prawnej, która nigdy nie polega na mechanicznym wyszukiwaniu przepisów i orzeczeń.
Spis treści:
Honorarium a etyka
Deontologia i finanse
Szczególna staranność w rozliczeniach
Zawód zaufania publicznego
Obliczenie honorarium w praktyce
Nie tylko stawka godzinowa
Gdy potrzeba więcej pracy
Zakazana umowa
Ceny adwokata prawa rodzinnego w Warszawie a zasady etyki zawodowej
Doświadczenie wskazuje, że ceny adwokata prawa rodzinnego prowadzącego kancelarię w Warszawie są ważnym, może nawet jednym z najważniejszych, czynników decydujących o satysfakcji obu stron relacji prawnik-klient. Pełna transparentność w kwestii wynagrodzenia i rozliczeń finansowych ma znaczenie w każdym obszarze mojej praktyki, począwszy od spraw cywilnych, poprzez np. prawo pracy i gospodarcze, na reprezentacji w sprawach karnych skończywszy.
Dbam, by każdy klient w pełni rozumiał sposób obliczania honorarium i innych wydatków niezbędnych do prowadzenia jego sprawy lege artis. Gdy występuję jako pełnomocnik przed sądami lub np. wnoszę skargę kasacyjną, dbam także o to, by reprezentowany wiedział, na czym polega zwrot kosztów procesu i w jakim zakresie może on pokryć wynagrodzenie adwokata (zob. zw. art. 98 § 3 k.p.c.).
Powinności i pieniądze
Na znaczenie rozliczeń finansowych w każdej sprawie i z każdym klientem, czy to np. konsumentem, czy to dużą spółką, zwraca również uwagę deontologia zawodów prawniczych. Wyjaśnijmy w tym miejscu, że w interesującym nas znaczeniu deontologia to nauka o wiążących powinnościach i obowiązkach, które wynikają z Kodeksu Etyki Adwokackiej, czyli Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu (dalej: KEA). Jego uregulowania dotyczą także obowiązków finansowych powstających w ramach świadczenia pomocy prawnej.
Dbałość o rozliczenia
Warto zwrócić uwagę, że we wszelkich sprawach finansowych obowiązuje adwokata szczególna skrupulatność (§ 50 ust. 1 KEA). Oprócz tego obowiązkowe jest udzielenie informacji o wysokości wynagrodzenia lub metodzie jego obliczenia (§ 50 ust. 2 KEA). „Sprawy finansowe”, o których mowa w § 50, to nie tylko kwestie związane z wynagrodzeniem adwokata, lecz wszelkie przepływy finansowe, np. związane z dojazdami do sądu, prowadzeniem negocjacji czy postępowaniem dowodowym (np. tzw. koszty techniczne, usługi specjalistyczne itp.).
Profesjonalne podejście
Podkreślmy, że od adwokata należy wymagać więcej niż od innych uczestników życia gospodarczego i społecznego. Jest to zawód zaufania publicznego. Rolą adwokata jest zadbanie, by klient dokładnie wiedział, jaka jest wysokość honorarium, co ono obejmuje, jaki jest termin i sposób jego zapłaty (post. Wyższego Sądu Dyscyplinarnego z 29 III 2014 r., WSD 8/12).
W związku z tym, podejmując się np. reprezentacji w sądzie albo przygotowania opinii prawnej, zwracam uwagę na to, by informacje o wynagrodzeniu mój klient otrzymał na piśmie i by rzeczywiście się z nimi zapoznał. Już podczas pierwszego spotkania określam, ile wysiłku i czasu będę musiała poświęcić np. na potrzebną do sporządzenia pozwu albo wniosku analizę dokumentów. Warto wiedzieć, że wymogi określone w § 50 KEA obowiązują także w stosunku do byłych klientów (orz. WSD z 25 XI 2006 r., WSD 65/06).
Jak ceny adwokata prawa rodzinnego w Warszawie mogą być określone in concreto?
W praktyce ceny adwokata prawa rodzinnego w Warszawie powinny odpowiadać zasadzie, zgodnie z którą ma on prawo do wynagrodzenia za wykonaną pracę, zaś jego klient ma prawo do otrzymania informacji o całokształcie wydatków związanych z powierzeniem sprawy i to już w chwili, gdy decyduje się na jej prowadzenie. Z tego względu informacji o zasadach obliczania honorarium zawsze udzielam ex ante, mając na uwadze dynamikę konkretnej sprawy, związaną np. z koniecznością wniesienia środków zaskarżenia czy przebiegiem mediacji w sprawie rozwodowej.
Różne rozwiązania
Jeśli jest to wskazane, wynagrodzenie określam w formie ryczałtu. Może on obejmować całość sprawy (np. rozpoczętej pozwem o alimenty), jedną instancję (np. apelacyjną), a nawet pojedyncze czynności, np. udział w posiedzeniu sądu. By ustalić realistyczną, adekwatną do niezbędnego wkładu pracy stawkę ryczałtu, zapoznaję się najpierw z aktami sądowymi i dokumentami. Do każdej sprawy podchodzę indywidualnie.
Czasami dobrym rozwiązaniem jest określenie honorarium w zależności od postępów w sprawie (np. zawieranie ugód z kolejnymi wierzycielami, uzyskanie prawomocnego orzeczenia, potem klauzuli wykonalności, a w końcu wyegzekwowanie należności itp.). W wielu sprawach optymalne okazuje się przyjęcie znanej dobrze klientom z umów o pracę czy zlecenia stawki godzinowej, czasami z limitem kwotowym.
Gdy trzeba więcej wysiłku
Prowadzone przeze mnie sprawy rodzinne, zwłaszcza rozwodowe, nieraz należą do skomplikowanych, nie tylko pod względem faktycznym. Znacznego nakładu pracy, gwarantującego zindywidualizowane i kompleksowe podejście, może wymagać np. podział majątku wspólnego, na który składają się różnorodne prawa, nieruchomości, na które oboje małżonkowie czynili nakłady. W takich sytuacjach przygotowuję umowę na piśmie, wyszczególniającą w jasny sposób warunki finansowe pomocy prawnej (por. wskazówkę z orz. WSD z 24 X 2009 r., WSD 19/09).
Kategoryczny zakaz
Nigdy nie zawieram umowy, która uzależniałaby obowiązek zapłaty mojego wynagrodzenia wyłącznie od ostatecznego wyniku sprawy (np. orzeczenie rozwodu z winy drugiej strony, zasądzenie zadośćuczynienia czy alimentów określonej wysokości itp.). Taka umowa, znana jako pactum de quota litis, jest w Polsce expressis verbis zabroniona w § 50 ust. 3 KEA. Dopuszczalne jest jedynie dodatkowe honorarium za wygranie sprawy (§ 50 ust. 3 in fine KEA). Zauważ, że gdyby pactum de quota litis było dopuszczalne, prowadziłoby do świadczenia pracy bez wynagrodzenia (w razie przegranej).
